Η σιωπή που κάνει θόρυβο

Ο κόσμος είναι αναπαράσταση των εξαρτήσεών μας. Συμβολίζει όλα εκείνα που μας κρατούν αιχμάλωτους και που τα πιο πολλά είναι δικά μας κυήματα. Η ματιά με την οποία αντικρύζουμε το σήμερα είναι εκείνη που παγιδεύει το αύριο. Αντί να παγιδεύει το ανεπανάληπτο της στιγμής, εγκλωβίζει το αβέβαιο μετά. Μας λένε πολλά, να χορτάσουμε από λόγους γιατί οι πράξεις έχουν στερέψει προ πολλού. Το ζητούμενο δεν είναι να ακούμε μόνο, αλλά να ξέρουμε να αποκωδικοποιούμε.

Ο λόγος ποτέ δεν έχει κατάφωρη σημασία, πάντα λανθάνουσα αυτή, φανερώνεται στους γερούς λύτες. Το λάθος είναι ότι κρίνουμε συνήθως με γνώμονα την ίδια ματιά, που αποβαίνει παρωχημένη, απαρχαιωμένη, μισερή. Δεν είμαστε ανοιχτοί στις αναθεωρήσεις και τους επαναπροσδιορισμούς, γιατί δεν είμαστε ανοιχτοί στην έξοδο από τη συνήθεια. Δε μας αρέσουν τα δύσκολα, αλλά αξιώνουμε τους καρπούς αυτών. Ασκούμε κριτική με περίσσεια ευκολία, με τη θρασυδειλία του φωτεινού παντογνώστη που εντοπίζει το ψεγάδι με περιφρονητική ματιά και το καταδικάζει αμετάκλητα. Γινόμαστε έρμαια της μανίας μας για κριτική και της ίδιας, γερασμένης ματιάς που εμφορείται από εξαρτήσεις. Και κάνουμε το σφάλμα να θεωρούμε πως πράττουμε το πλέον ορθό, πως μορφώσαμε πεποίθηση, πως όλα τα άλλα είναι λάθος γιατί δε συμβαδίζουν με την παρακμιακή μας θεώρηση.

 

Όλη μέρα ανθρωπάκια κουλουριασμένα από φόβο, αλλοιωμένα από την απόγνωση, γκρινιάζουν για μια μοίρα άδικη, για μια ζωή που κυλάει σε υπολογισμούς, δεκαδικά ψηφία, καταληκτικές προθεσμίες, υπόλοιπα ανεξόφλητα. Ξοφλήσαμε τη ζωή μας σε αριθμούς. Ξοδευόμαστε ολοένα πάνω σε αυτή την τραγελαφική αριθμητικοποίηση των πάντων. Η μετατρεψιμότητα των πάντων σε μεγέθη, ισοπέδωσε τη δυνητική τους μαγεία. Και ας λένε απλοϊκά πως η ευτυχία δεν αγοράζεται, όταν είσαι καταδικασμένος να παλεύεις για επιβίωση, απογυμνώνεσαι από αξίες, όσο και να προσπαθείς να τις συγκρατήσεις μέσα σου. Η επιβίωση ως αυτοσκοπός, λοιπόν. Η αξιολόγηση των ανθρώπων με γνώμονα την κερδοφορία τους, την ικανότητά τους να παράγουν χρήμα σε μια εποχή που είναι δυσεύρετο, που όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό. Και όσο πιο πολύ παράγουν, τόσο το έλλειμμα διογκώνεται, τόσο πιο πολύ εντείνεται ο αγωνιώδης σφυγμός για την επιβίωση, τόσο ο ηττημένος αντίπαλος θα εξοντώνεται. Ένας αλληλοσπαραγμός για το τίποτα, η αποθέωση του κυνισμού, η αιωνόβια αναπαραγωγή εδραιωμένων προβλημάτων, το σαθρό νομικό σύστημα, οι διαβρωμένες αξίες. Η ανάγκη για ελπίδα είναι τόσο οξεία, που σίγουρα κάποιοι, με διεστραμμένη οξυδέρκεια, την εκμεταλλεύονται για κατάκτηση εξουσίας. Πουλούν και αγοράζουν, κατά τη γνωστή εκποιητική διαδικασία. Κάπως έτσι, ριζώνει για πολλοστή φορά αυτή η οχληρή παραφιλολογία που με κάνει να θέλω να φιμώσω στόματα μπας και ξυπνήσουν οι συνειδήσεις. Είναι απείρως κουραστική αυτή η ατέρμονη θεωρητικολογία. Πράξεις έχουμε ανάγκη να δούμε, όχι από εκτελεστικά όργανα που θα χρησιμοποιούν εκλεπτυσμένη ορολογία για να παραφράσουν τα κακώς κείμενα, αλλά από ανθρώπους  με τίμιες προθέσεις που θα μας θυμίσουν ότι η ζωή δεν είναι ένας αγώνας εξισώσεων και αριθμών. Μπορεί να γίνει πολύπλευρα δημιουργική, μια γιορτή διαφορετικότητας, ένας καταιγισμός ιδεών, μια ανασημασιοδότηση των αξιών που αναπτερώνουν την ψυχή, μια αίσθηση ότι ο καθένας αξίζει ακριβώς επειδή δεν είναι όλα αποτιμητά σε χρήμα. Χρειάζεται να παρέλθει ικανό χρονικό διάστημα προτού εκφέρουμε άποψη για αυτή την κυβέρνηση, ασφαλώς τα πρώτα δείγματα δεν είναι τα πλέον ενθαρρυντικά, αλλά εξακολουθώ να πιστεύω ότι κάθε πρώιμη κριτική είναι απορριπτέα. Ώσπου να έρθει η ώρα να αξιολογήσουμε το έργο της κυβέρνησης με χειροπιαστά, πραγματικά , δεδομένα, ας πάψουμε να γενικολογούμε, να εικάζουμε, να κριτικάρουμε ανελέητα και χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο, και ας στραφούμε στη διαμόρφωση νέας, ιδιόμορφης οπτικής, έναντι της πολυκαιρισμένης, που αξιώνει δογματική ορθότητα. Να βρούμε το δικό μας τρόπο να αποκρυπτογραφούμε λεγόμενα και γεγονότα, αφήνοντας πάντα ένα παραθυράκι ανοιχτό, χωρίς απολυτότητες και άκαμπτες διατυπώσεις.

 

 Όλοι μας πρέπει να συμμετέχουμε, καθείς με το δικό του τρόπο. Ακόμα και με τη σιωπή, μερικές φορές η σιωπή είναι η πιο ενεργητική συμμετοχή, η πιο σθεναρή εναντίωση. Η σιωπή δεν είναι απαραιτήτως συναίνεση, συναίνεση είναι ένας λόγος γεμάτος αντιρρήσεις που στο τέλος αυτοαναιρείται και καθίσταται συγκαταβατικός. Η σιωπή είναι σοφή όταν δεν έχεις κάτι πραγματικά εύστοχο να πεις και μιλάς μόνο για να υπενθυμίσεις στους άλλους ότι υπάρχεις. Για αυτό, για να έχεις φωνή, πρέπει να μάθεις να μην την ξοδεύεις χωρίς σκοπό.