Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2012

(Μονο)δρομοι

Την καλούσε η απροσδιόριστη μελαγχολία του απογεύματος. Ανάμεσα σε φωτογραφίες ασπρόμαυρες, παγωμένο γάλα και μικροπράγματα που καμάρωναν σαν άφθαρτες εστίες αναμνήσεων.Μικροπράγματα που ο χρόνος τα μετέτρεψε σε μεγάλα σύμβολα και σε συμπυκνωμένους αντικατοπτρισμούς εικόνων. Πότε γίνεται ξανά το θυμωμένο παιδί με το ξεθωριασμένο μπλε φόρεμα που σταυρώνει αμυντικά τα χέρια και μουτρώνει επειδή του πήραν το αγαπημένο του παιχνίδι.Μετά μεγαλώνει μερικά χρόνια, ακουμπάει στην αίγλη της ανορθόδοξης εφηβείας, γεμάτη από εκρήξεις και οργή για μια ασήκωτη αλλαγή που μόνη της διαχειριζόταν.Τότε που καρφωνόταν από την αμηχανία της όταν δεν είχε διαβάσει καλά και ο καθηγητής εσκεμμένα την εξέταζε με ύφος αδέκαστου δικαστή, όλο μομφή για το ασυγχώρητο παράπτωμά της. Στη συνέχεια την επισκέπτονται και άλλες εικόνες του εαυτού της μέσα στο χρόνο..Η εικόνα της ανυποψίαστης σε μια αταίριαστη ένωση που πάλευε πάση θυσία να την καταστήσει αιώνια ενώ εκείνη είχε ημερομηνία λήξης πρότερη και από την ημερομηνία παραγωγής της.Η εικόνα της στοργικής φίλης που μοιραζόταν ξημερώματα εξομολογήσεων, όλη η ζωή βόλτα και χαμόγελο, και όλα τα άλλα ασήμαντα.Η εικόνα της ερωτευμένης που την επαναπροσδιορίζει και χτίζει την εικόνα της εκ νέου, από το μηδέν στο Όλο.Συνεπαρμένη από τη γητειά του χρόνου και τα ετερογενή συναισθήματα που φιλοξενούν οι διαδρομές του. Αλληλοδιαπλεκόμενες εικόνες, άραγε πότε ξεκινά η μία και πότε σταματά για να αρχίσει η άλλη;Ή μήπως είναι οι ετερόκλητες εκδοχές της δικής της πραγματικότητας που ούτε και η ίδια γνωρίζει ποσο την καθορίζουν;

Και έπειτα είναι αυτή η εποχή που την κρατάει περίκλειστη στο πεδίο μιας γιγάντιας απορίας.Ενηλικίωση ή παλιμπαιδισμός;Μέσα της νιώθει πιο ώριμη από ποτέ, αναγκάζεται να μεγαλώσει, να σκεφτεί καθαρά, να γυρέψει τη γνώση να γιατρέψει την απόγνωσή της. Όμως αυτή η εποχή την καθηλώνει.Η ηλικία γίνεται πια ένα σχετικό μέγεθος, ανατρεπτικό από μόνο του. Σα να καταλύονται τα δεσμά που γεννά το ανυπόφορο κοινωνικό κατεστημένο. Ακόμα και αυτό, κυβερνάται από τα χρήματα και την έλλειψή τους.Όταν κάτι δεν είναι αντικειμενικά υλοποιήσιμο, η παράλειψή του είναι προβλέψιμη και όχι κατακριτέα.Από τη μία πλευρά, αυτή η ανασημασιοδότηση του κοινωνικώς αναμενόμενου ίσως έχει θεραπευτικό χαρακτήρα. Τόσες νοσηρές καταστάσεις που είναι  απότοκοι συμβιβασμών προς το κοινωνικώς επιβεβλημένο ήρθε η ώρα να αδρανοποιηθούν.Όμως πώς να πορευτεί στη ζωή ένας άνθρωπος που μεγαλώνει αλλά είναι αδύνατο να προχωρήσει, να λάβει αποφάσεις ζωής, να εξελιχθεί;Πώς να δομήσει τη ζωή του πάνω σε ένα οικοδόμημα αβεβαιότητας και ευμετάβολου που καταρρέει ανά πάσα στιγμή;

Υπάρχουν στιγμές που όλα μοιάζουν με τετραπέρατα σφάλματα. Που όσες ζαβολιές και να κάνεις, όσα άλλοθι και να επικαλεστείς, στο παιχνίδι μόνο η ήττα είναι δική σου.Όποια απόφαση και να λάβεις δε μοιάζει σωστή.Δεν διαθέτεις περιθώρια επιλογών, ούτε την πολυτέλεια μιας κρίσης ηλικίας.Υπάρχεις μόνο για να βρεις τη λύση.Σε ποιο πρόβλημα άραγε;

Στην απόκλιση από τη φυσιολογικότητα, από την κανονικότητα του μέσου όρου ή από όσα μέσα σου κάτι σου ψιθυρίζει ότι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για να λάβουν υπόσταση;Αν η κρίση ηλικίας συντελείται υπό το κράτος του πανικού που επιφέρει η ανώφελη πάροδος του χρόνου, τότε τι γίνεται όταν η ανώφελη πάροδος του χρόνου εδραιώνεται πραξικοπηματικά ως νέο καθεστώς;Και εν πάση περιπτώσει, ποιος ορίζει το ωφέλιμο και το μη ωφέλιμο;Οι όποιοι ορισμοί αναδύονται στα πλαίσια αλαζονικής έξαρσης κάποιας αυθεντίας, που εν προκειμένω είναι ωφελιμιστική.Η ενοχοποίηση του διαφορετικού, οποιουδήποτε στοιχείου αντίκειται στον παραδοσιακό, αξιωματικό ορισμό για το φυσιολογικό, είναι η πηγή του πανικού.Για τη μη συμπόρευση με το κοινωνικώς ορθό, για τη μη ανταπόκριση στο πρότυπο του υγιούς και επιθυμητού, για το χειροκρότημα που επαινεί το φυσιολογικό και την αποδοκιμασία του παρεκλίνοντος.Ακόμα και αν η ανάγκη είναι η αφετηρία αναθεώρησης των επιλογών μας, ίσως  οδηγήσει στην ανακάλυψη ότι αυτές ήταν ούτως ή άλλως λάθος.Μέσα από τη φαινομενική καταστροφή ξεφυτρώνει η πιο ευεργετική σωτηρία.

Έτσι και εκείνη, αναπροσανατολίζεται.Δεν παίρνει τον εαυτό της στα σοβαρά, κανέναν δεν παίρνει στα σοβαρά.Το σοβαρό είναι ανιαρό, άμοιρο φαντασίας.Ξεδιαλύνει τις επιλογές της, την ελκύουν νέες που συνταράζουν τον κόσμο της. Δεν ξέρει αν θα αντέξει τους κλυδωνισμούς αλλά τής αρέσει αυτή η ανατροπή.Ανακαλύπτει λανθάνουσες πλευρές της και τελικά μαθαίνει ότι δε μπορεί να σε καθορίσει μία επιλογή, μόνο η δύναμη ή η αδυναμία να οδηγηθείς σε αυτήν.Γύρω της καλπάζει μια συνομωσία από μοναχικά όντα που διαλαλούν σιωπηλά το πόσο μόνα είναι.Σιωπηλά και όμως τόσο ηχηρά!Κρότο κάνει η μοναξιά και τη ζαλίζει.Μοναχικές υπάρξεις που πενθούν τον διωγμό από το μονόδρομό τους, αυτόν που είχαν μάθει να αποθεώνουν ως μοναδικά αποδεκτό πλάνο ζωής.Η ίδια σκέφτεται καθως χορταίνει από τις αλήτικες, αντίρροπες σκηνές της πόλης, ότι οι μονόδρομοι καταλήγουν σε άκαρπη μοναξιά.Οι πιο συμπαγείς πραγματικότητες, εκείνες που μοιάζουν ονειρικές και σε διχάζουν, η συντροφιά, η φιλία, η συγκίνηση, η αυτογνωσία, απαντώνται πάντα στη λοξοδρόμηση. Περπατάς μια ζωή στον ίδιο δρόμο αποκαμωμένος, αναζητώντας εκεί λύσεις σε ασύστατα προβλήματα, αδύναμος να προσδιορίσεις το πρόβλημα, ενώ με μια απλή αλλαγή πορείας ανακαλύπτεις πως το σύμπαν που μέχρι εχθές αγνοούσες μπορεί να γίνει το δικό σου σύμπαν.Η ζωή δεν καταστρώνεται, δε στριμώχνεται σε πλάνα, φανερώνεται μόνο με πόνο και φανερώνει την αινιγματική της γοητεία.Οι μονόδρομοι οδηγούν σε αδιέξοδο,κυρίως γιατί μαρτυρούν αποστροφή προς το ρίσκο.Φόβο να καρπωθούμε ό,τι θα φέρει το διαφορετικό, απλώς και μόνο επειδή δεν έχει τυποποιηθεί σε συνήθεια.Το οικείο πρέπει να μας φοβίζει, όχι το ανοίκειο.Το ανοίκειο μόνο μπροστά μπορεί να μας πάει, το οικείο μας τελματώνει.


Εκείνη ακολουθεί την εναλλακτική της πορεία με έκσταση και αγωνία.Μεγαλώνει πραγματικά και μόνο ευγνωμοσύνη νιώθει για αυτό.Γίνεται άξια για τα μεγάλα, τα οσμίζεται σε αυτή την παράξενη διαδρομή να λανθάνουν σε αθέατες γωνιές.Ακολουθώντας το διαφορετικό, νιώθει πως ακολουθεί τα χνάρια του δικού της θαύματος.Αισθάνεται πως καμία διάψευση πιθανότητας δε μπορεί να νεκρώσει την πίστη της στο διαφορετικό, γιατί αυτό είναι που θα τής δείξει ότι στη συνέχεια του δρόμου καρτερεί το απίθανο.Πλέον είναι αρκετά μεγάλη για το απίθανο, για να χαθεί στο φως και το σκοτάδι του, παραείναι μεγάλη για το πιθανό και τη θνησιγενή του φύση.Όλα είναι δυνατά, αλλιώτικα, νέα και όλα γεννώνται ξανά.Κάπως έτσι, χωρίς η ίδια να το καταλάβει, θα μεγαλώνει ολοένα και θα νιώθει ολοένα παιδί, ταυτόχρονα.Είναι έτοιμη για του χρόνου τα παράδοξα και την κατάλυση των πιο ισχυρών πιθανοτήτων.Ξέρει πια καλά πως ο θάνατος μιας πιθανότητας κυοφορεί το απίθανο, και μαζί του κυοφορεί τη ζωή, την ανατρεπτικότητα του ακαθόριστου, την ενήλικη ανηλικότητα, και το παιδί που μαίνεται μέσα της με παιχνιδιάρικη διάθεση και που πάντα τριγυρίζει σε τόπους όπου η πιθανολόγηση είναι μια αφελής συνήθεια των ηλικιωμένων, σαν ανάγκη του γήρατος να συρρικνώνει τις πιθανότητες και να χαλιναγωγεί τη χαοτική τους αναπαραγωγή.

Δεν υπάρχουν σχόλια: