Τρίτη 1 Μαΐου 2012

Tη({ε)λεό{ραση


Ό,τι ζητάς, βρίσκεται σε ένα μικροσκοπικό κουτί. Χαζοκούτι το είπαν, και όχι αδίκως. Η υποτίμηση της νοημοσύνης του τηλεθεατή είναι ο πρώτος και θεμελιώδης κανόνας. Προγράμματα που τέρπουν μετά βίας, προχειροδουλεμένες παραγωγές που στήνονται μόνο για την επιβίωση μιας αμελητέας μερίδας ανθρώπων, και η καραμέλα της οικονομικής δυσπραγίας να απενοχοποιεί...την αβάσταχτη ευτέλεια.

Μα..η τηλεόραση πάντα έτσι ήταν. Δείκτης των κοινωνικών προτιμήσεων αλλά και μιας παρακμιακής κοινωνικής πραγματικότητας που θέλει τους ανθρώπους να αρέσκονται σε στείρα επανάληψη. Με τεχνάσματα αδέξια, σεναριακές απλουστεύσεις, καχεκτικά δομημένες ατάκες και πλήρη απουσία πρωτοτυπίας. Θέλεις να ξεχαστείς μετά από μία εξουθενωτική μέρα; Να νιώσεις καλύτερα για τον εαυτό σου μαθαίνοντας ότι εκεί έξω υπάρχουν τύποι που ζουν μια ζωή χαμένοι ; Θέλεις να παθιαστείς με δήθεν αδιέξοδους έρωτες και να ακούσεις πέντε διαφορετικές εκπομπές να αναμασούν την ίδια είδηση'' κοινωνικής κριτικής'';

Ό,τι και να ζητάς, με το πάτημα ενός κουμπιού, θα ξεφυτρώσει από αυτό το χαζοκούτι. Τόσο χαζό, ώστε να αποβλακώνει όποιον του δώσει αξία. Αυτό όμως που προ πάντων προσφέρει, είναι η αποχαύνωση. Αυτή η μαλθακή αίσθηση ότι είσαι θεατής, αμέτοχος , άπραγος. Γιατί ακριβώς σε αυτό το σημείο νεκρώνεται η κριτική ικανότητα, η δύναμη αξιολόγησης των όσων με ισοπεδωτική ευκολία σερβίρονται.  Παρουσιαστές σφιγμένοι, επαίτες πολυπόθητου αυθορμητισμού, ανίκανοι να πείσουν ακόμα και τετράχρονο. Δημοσιογράφοι σε ετοιμότητα να αναιρέσουν τη χθεσινή τους άποψη για χάρη μιας άλλης, η ευμετάβλητη αλήθεια που πρέπει να ενστερνίζεται ο τηλεθεατής, ανάλογα με τη βούλησή τους. Η εμετική προσπάθεια αλλοίωσης και διαστρέβλωσης της Αλήθειας, ριζώνει ακριβώς στην περίτεχνα διενεργούμενη υποτίμηση της νοημοσύνης. Η ικανότητα επηρεασμού ισχυροποιείται όταν κάποιος εκπαιδεύεται εν αγνοία του στην απώλεια της κριτικής σκέψης. Άκριτα και αδιαμαρτύρητα, καθίσταται φερέφωνο μιας σερβιρόμενης εκδοχής της πραγματικότητας από άτομα που χρίζονται αυθεντίες.

Κάποτε γνώρισα κάποια που ζούσε χρόνια χωρίς τηλεόραση. Είχε μια πελώρια βιβλιοθήκη με θαύματα- γνώσεις και διαδρομές λέξεων σαγηνευτικές. Άκουγε μουσική με τις ώρες και ξεχνιόταν με ντουζίνες εφημερίδων. Για εκείνη ήταν αναντικατάστατη η ιεροτελεστία των πρωινών εφημερίδων. Με την τηλεόραση, ένιωθε ότι η αποστασιοποίηση γινόταν ακόμα πιο δύσκολη. Αισθανόταν μια αυταρχική υποβολή κάθε φορά που την έθετε σε λειτουργία. Αδυνατούσε να τηρήσει απόσταση από όσα έβλεπε και άκουγε, και έτσι κατέληγε αναπόσπαστο τμήμα αυτών, ακόμα και αν τα έβρισκε εξωφρενικά.'' Δολοφονία του χρόνου είναι αυτό το χαζοκούτι, μονολογούσε με φανατισμό στο βλέμμα. Σε υπνωτίζει, σε κοιμίζει, σε θανατώνει. Αλλά το χειρότερο απ' όλα; Σε αποβλακώνει''.

Έγκλημα είναι η φόνευση της ευφυϊας και ο πολλαπλασιασμος των ηλιθίων σε έναν κόσμο που δυστυχώς διαθέτει γενναίο απόθεμα. Η συσκευή της τηλεόρασης έχει καεί εδώ και μήνες αλλά την κρατάω σαν υπενθύμιση μιας αλήθειας: ότι, όπως και να έχει, πάντα καμμένη ήταν, πάντα διακοσμητική. Σαν μια αντίκα άχρηστη πια, που μου αρέσει να τη βλέπω για να θυμάμαι πως στην πραγματικότητα ουδέποτε μου ήταν αληθινά χρήσιμη.


Δεν υπάρχουν σχόλια: